Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Eş vakitli olarak 1240 şantiyede, 110 bin personelimiz ile afetzede vatandaşlarımız için inançlı ve sağlam konutların inşası devam ediyor. Bu dünya ölçeğinde herhalde en büyük operasyonlardan bir tanesi.” dedi.
Yılmaz, Hatay ziyareti kapsamında AFAD Vilayet Müdürlüğünde düzenlenen Vilayet Kıymetlendirme Toplatısı’na katıldı.
Depremin siyaset üstü ve ihmale gelmeyecek bir bahis olduğunu, 2024 yılının bütçesinde sarsıntı çalışmalarına 1 trilyon 30 milyar liraya yakın bir ödenek tahsis ettiklerini belirten Yılmaz, geçen yıl ile değerlendirildiğinde ise 2023-2024’te yalnızca merkezi yönetimden 2 trilyona yakın bir kaynağı zelzele temaslı çalışmalar için tahsis ettiklerini tabir etti.
Şehirleri, konutları, caddeleri, meydanları, ticaret, üretim ve istihdam altyapısıyla yine tasarladıklarını ve inşa ettiklerini söz eden Yılmaz, toplumsal ve ekonomik hayatı ayağa kaldırmaya çaba ettikkerini anlattı.
“Bu dünya ölçeğinde herhalde en büyük operasyonlardan bir tanesi”
Yılmaz, şöyle konuştu:
“Amacımız yaklaşık 401 bin konut ve 41 bin iş yerinden oluşan 442 bin hak sahibinin hiçbirini mağdur etmeden, tamamını yuvalarına ve iş yerlerine kavuşturmaktır. Zelzeleden etkilenen 11 kentimizde 460 bin bağımsız kısmın büyük kısmının ihale süreci tamamlanarak inşaat çalışmaları başladı. Eş vakitli olarak 1240 şantiyede, 110 bin personelimiz ile afetzede vatandaşlarımız için inançlı ve sağlam konutların inşası devam ediyor. Bu dünya ölçeğinde herhalde en büyük operasyonlardan bir tanesi. 4 bin 333 köyde ise köy konutu imal çalışmaları sürüyor. Böylesine kapsamlı bir inşa faaliyetinin merkezde ve yerelde güçlü bir uyumu gerektirdiği açıktır. Uyumu sağlamak üzere de sistemler kurmuş durumdayız.”
Şubat ve mart aylarında 76 binden fazla konutun hak sahipleri belirlenerek vatandaşlara bildiri edildiğini söyleyen Yılmaz, imali biten konut ve köy konutlarının tesliminin her ay 10-15 bin olmak üzere etap etap devam ettiğini kaydetti.
Yılmaz, bu yıl sonuna kadar 200 bin konutu, 2025 yılının sonuna hakikat ise bütün hak sahiplerinin konut ve iş yerlerini teslim etmeyi hedeflediklerini lisana getirerek, kira yardımı, taşınma yardımı, takviye ödemesi, tahliye ödemesi üzere farklı isimler altında vatandaşlara direkt yapılan ödemelerin meblağının 128 milyar lirayı aştığını söyledi.
Yerinde dönüşüme kıymet verdiklerini, kentsel dönüşüm çalışmalarının önündeki tüzel manileri yeni kanunla kaldırdıklarını ve Kentsel Dönüşüm Başkanlığını kurduklarını bildiren Yılmaz, kentleri dönüştürmek için harcanacak kaynağın yıkımları telafi etmekten çok daha az maliyetli olduğunu, en değerlisinin ise bu formda kurtaracakları canlar olduğunu belirtti.
Yılmaz, afetzedelerin talepleri doğrultusunda Yerinde Dönüşüm Projesini devreye aldıklarını hatırlatarak, bu kapsamda konutlar ve köy konutları için 1,5 milyon lira hibe ve hibe gibisi kredi sağladıklarını, afetten etkilenen kentlerde Yerinde Dönüşüm Projesi’ne müracaatların 256 bine ulaştığını, 28 binden fazla vatandaşın süreçlere başladığını, bu kapsamda vatandaşlara hak ediş bazında hibe ve kredi dayanağı, tip projeler ve tip mukaveleler sağlandığını ve inşa sürecindeki tüm harçlardan muaf tutularak kendi konutlarını yerinde, sağlam ve inançlı tabanlarda yapma imkanının sağlandığını söyledi.
Depremden etkilenen kentlerdeki altyapı projeleri için İLBANK aracılığıyla mahallî idarelere 64 milyar lira hibe dayanağı sağladıklarını söz eden Yılmaz, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın zelzeleden etkilenen kentlerin meydanlarını, sahip oldukları tarihi ve kültürel varlıkları koruma ederek ihya ettiğini kaydetti.
“Kentte çiftçilere zelzeleden bu yana 1 milyar liranın üzerinde hibe, yatırım takviyesi verdik”
Depremden en ağır hasarı alan kentlerin başında olan Hatay’da 391 bin 964 bağımsız kısımda orta ve üstü hasar tespit edildiğini, hak sahibinin ise 157 bin 8 kişi olduğunu aktaran Yılmaz, 141 bin kentsel ve 19 bin kırsal konut olmak üzere toplam 160 bin civarında konut inşa edilmesinin planlandığını tabir etti.
Halihazırda 73 bin 759 konut ihalesinin tamamlandığını, 10 bin 831 konut kurasının çekildiğini ve 5 bin 233 konutun teslim için bildirildiğini belirten Yılmaz, 71 bin konutun ise ihale kademesinde olduğunu, 16 bin konut için ise yer seçimi evresinde olduklarını kaydetti.
Bu süreç içerisinde konutlarının orta hasar ve üzerinde hasarlı olduğu tespit edilen mesken sahibi ve kiracı olan afetzedelerin barınma gereksinimlerinin karşılanması emeliyle kira dayanağı ödemeleri de yapıldığını aktaran Yılmaz, şöyle devam etti:
“Konut ve altyapı inşaat çalışmalarına ek olarak Hatay’ın iktisadını eski günlerine ve daha güzeline döndürmek için üretim ve rekabetçiliğini yine kazandırmak temel gayemizdir. Bu nedenle çok boyutlu bir çalışma yürütüyoruz. Yatırım teşvikleri, organize sanayi bölgeleri, hobiler ve bölgesel katkı projeleri, çalışmalarımızın 4 ana ögesini oluşturmaktadır. Belen Sanayi Alanı, İskenderun Sanayi Alanı ve Kırıkhan Roketsan Sanayi Alanı önümüzdeki yıllarda sanayicilerimize mesken sahipliği yaparak üretimimize güç katacaktır. Kırıkhan ilçesinde 44 hektarlık bir alanda Roketsan Sanayi Bölgesi ilan edildi. Türkiye’nin ulusal teknoloji atılımının itici gücü olan savunma endüstrinin önde gelen şirketleri ortasında yer alan Roketsan burada kuracağı katma kıymeti ve teknolojik düzeyi yüksek üretim tesisleriyle kentimize ve vilayetimizde kıymetli bir istihdam potansiyeli oluşturacaktır.
Bu bölge Zeytin Kısmı Harekatı’nın stratejik üst merkeziydi. Artık de bu değerli yatırımla yerli, ulusal savunmamızın merkezlerinden birisine dönüşmesini bekliyoruz. Sarsıntı nedeniyle büyük acılar yaşayan kentimiz için umutları yeşerten bu teşebbüslere takviyemizi sürdüreceğiz. Tarım alanında, kentte çiftçilere sarsıntıdan bu yana 1 milyar liranın üzerinde hibe, yatırım dayanağı verdik.”
Yılmaz, Türkiye genelinde pamuk üretiminde prim, mazot, gübre desteklemeleri olduğunu, bununla birlikte Türkiye’de birinci kez pamuk tohumu dayanağının yüzde 75 hibeli olarak Hatay vilayetinde uygulandığını lisana getirerek, 76 bin dekar alanda 190 ton sertifikalı pamuk tohumunun Antakya, Kırıkhan, Kumlu, Reyhanlı, Hassa, Belen ve Altınözü ilçelerinde yaklaşık 3 bin üreticiye dağıtıldığını bildirdi.
AFAD, TOKİ, Emlak Konut, Vilayetler Bankası ve devletin tüm kurum ve kuruluşlarıyla birlikte Hatay’ı ve zelzeleden etkilenen tüm kentleri tekrar ihya edene kadar durmayacaklarını vurgulayan Yılmaz, yapılan çalışmalarda emeği geçen tüm kurumlara ve süreksiz olarak gittikleri yerlerden birinci fırsatta dönerek kentlerine ve ailelerine dört elle sarılan vatandaşlara teşekkür etti.
