DİLAN KUTLU
(HATAY) – Hatay‘da meskenlerinin bulunduğu bölgelerin rezerv alanı ilan edilmesine vatandaşlar reaksiyon göstermeye devam ediyor. Vatandaşlar, binalarına asılan boşaltma kararına karşı çıkarak bir ortaya geldi ve reaksiyonlarını lisana getirdi. Meskeni rezerv alanı içinde kalan bir bayan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seslenerek, “Şimdi ortada kalacağım… İstemiyorum, gelsin beni öldürsünler ondan sonra meskenimi alsınlar” dedi. Rezerv alan yasasında hak sahiplerine tıpkı yerde mesken vereceğine dair rastgele bir düzenleme bulunmadığına dikkat çeken eski Hatay Barosu Başkanı Hüseyin Cihat Açıkalın, “Rezerv alanı ilan edilen bölgeler kentin dışında sağlam toprakta olur ancak Hatay’da ne yapılmaya çalışılıyorsa özel mülkte yapılmaya çalışılıyor” diye konuştu.
Hatay’da merkez ilçe Defne, Samandağ ve Kırıkhan merkezlerinin bir çok mahallesinde rezerv alan ilan edildi. Rezerv alanda konutlarının ellerinden alınmasına karşı çıkan yurttaşlar dün Samandağ’da yürüdü. “Susma sustukça sıra sana gelecek”, “Bu memleket bizim sermaye defol” sloganları atan vatandaşlar, “Mahallemizi terk etmiyoruz, rezerve ranta, talana geçit yok” pankartı taşıdı.
“çadırın altında kalmaya razıyız”
Antakya bağlı Akevler Mahallesi’nde konutu rezerv alanına giren bir bayan, “Hem canımızdan hem malımızdan olduk. Muhtarlarında büyük hissesi var. Sesimizi duyun, sesimizi duyan yok mu? Zelzeledeki üzere kimse duymadı. Bir de gelmişler konutumuzdan yurdumuzdan etmişler. Biz çadırın altında kalmaya razıyız kâfi ki yurdumuzdan etmesinler” dedi.
“İnsanların gidecek meskeni yok”
Mahalleli bir çocuk ise, “Mahallemizde bütün meskenlerde 15 güne kadar çıkma kararı alındı. İnsanların gidecek meskeni yok. Şayet bu konutları gelip yıksalar buradaki beşerler eşyalarını nereye koyacak, nereye gidecekler” diye konuştu.
“Üç aile eşyalarla bir arada konutumuzu nereye götüreceğiz”
Akevler Mahallesi’nden bir diğer bayan ise, “Soruyorlar mı ‘ne yediniz ne içtiniz, nerede oturdunuz’ diye. Artık konutumuzdan ediyorlar. Biz tırnağımızla bu mahalleyi yaptık, yıkmak için mi yaptık, yaşamak için yaptık. Üç aile eşyalarla birlikte konutumuzu nereye götüreceğiz” diyerek sitem etti.
“Cumhurbaşkanına sesleniyorum…”
Antakya Ürgenpaşa Mahallesi’nden bir bayan ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seslenerek, “Ben para pul, daire istemiyorum. Huzurum, mutluluğum olsun. Huzurumu elimden almasınlar. Meskenim yıkıldı, dört yakınım öldü, bu kadar üzülmedim. Artık ortada kalacağım, kendime üzülüyorum. İstemiyorum gelsin beni öldürsünler ondan sonra konutumu alsınlar” dedi.
Yasa 9 Kasım 2023’de değiştirildi
Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde 9 Kasım 2023 tarihinde Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’da değişiklik yapıldı. Yasa Kanunda “rezerv alan” ve “mülkiyet hakkı” ile ilgili düzenlemeler tartışmaların odağına yerleşti.
Hataylıların tedirdinliği ise nüfusun demografik yapısının değişmesi… Rezerv alan yasasında hak sahiplerine tıpkı yerde konut vereceğine dair rastgele bir düzenleme bulunmuyor. ANKA haber Ajansı’na konuşan Hatay Barosu eski başkanı Hüseyin Cihat Açıkalın, “Rezerv alanı ilan edilen bölgeler kentin dışında sağlam yerde olur ancak Hatay’da ne yapılmaya çalışılıyorsa özel mülkte yapılmaya çalışılıyor. Bu da vatandaşta tasaya sebep” olduğuna dikkat çekiyor.
Hatay Barosu eski başkanı Hüseyin Cihat Açıkalın, afet yasasında değişikliğin anayasaya ters olduğunu söylüyor. Açıklanın, “Rezerv alanı ilan edilen bölgeler yerleşim yeri dışında olmalı. Yerleşim yeri afet riski altındaysa Hatay üzere tekrar yerleşime açılması için yer etütü, yeni imar planın yapılması gerekir” diyerek Hatay için yeni felaketlere kapı aralandığına dikkat çekti.
Hatay’da Armutlu, Çekmece, Dikmece eski Antakya merkez yer sıvılaşması olduğu nedeniyle “riskli bölge” alanı lakin bu bölgeler şimdilerde rezerv alanı…
Açıkalın ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada şu değerlendirmeyi yaptı:
“Rezerv alanı ilan edilen bölgelerde meskeni hasarsız ya da az hasarlı olan binalarda ‘sana tekrar konut yapacağız’ deniliyor. Yeni yapılacak konutların yüzde 60 devlet yüzde 40 vatandaş tarafından karşılanacak. Konutunu onarmış yurttaşlarımız için yine yapılacak konutlarla vatandaşın borçlandırılması hukuka ve vicdana uygun değil.
“Demografik yapının korunmasıyla ilgili maddede bir değişiklik yapılsın”
Yasada hak sahiplerine tıpkı yerden konut verileceğine dair rastgele bir düzenleme yok. Kanun da bunun karşılığı yok. Rezerv alanı ilan ederken iki şeyi gözetilmeli. Vatandaş birebir yerden kimlerle komşuluk yapmışsa onlarla kültürünü sürdürmesine imkan tanınmalı. Biz çok lisanlı çok dinli bir toplumuz, bunları gözetebilmek oradaki kültür dokusunu korumakla olur. Demografik yapının korunmasıyla ilgili maddede bir değişiklik yapılmasını istiyoruz.
“Acı yaşamış bir kentte, vatandaşı milyonlarca borcun altına sokmak vicdani mi”
Öte yadan kaça mal olacak bu meskenler burada da belirsizlik var. Ayrıyeten önemli bir mali riskin altına vatandaşı niçin sokuyoruz. Bu kadar acıyı yaşamış bir kentte, konutuna getireceği boyacıya parası olmayan vatandaşı milyonlarca borcun altına sokmak vicdani midir? Öte yandan orta hasarlı binalarla ilgili güçlendirme çıktıktan sonra rezerv alanı ilan edilen yerlerde güçlendirme çalışmalarını yapan yapı kontrolle anlaşan vatandaşlar da mağdur edildi. ‘Biz size mesken yapacağız diyorlar kimsenin mesken yapılmasına itirazı yok lakin hem tüzel hem de ekonomik istikametten ziyan verilmemesi lazım…”
“7 milyonluk dairenin yalnızca 3 milyonunu devlet karşılıyor”
Açıkalın, “Hatay’da birinci günden bu yana belirsizlik var ve ısrarla vatandaşı bilgilendirmeden uzak tutuyorlar. Ortada bir muhtarları çağırıp söylüyorlar. Şu anda 110 metrekare dairenin fiyatı 7 milyon… 4 milyona yakın sayısını devlet karşılıyor, geri kalanını vatandaş nasıl karşılayacak?” diye sordu.
